اللهم انا نرغب الیک فی دوله کریمه

۱۳۸۷ دی ۱۱, چهارشنبه

بوستان مدیریت دولتی




بوستان مدیریت دولتی


اميرمؤمنان، مولاي متقيان علي (ع) مي فرمايد: ((من علمني حرفاً فقد صيرني عبداً))؛ هرکس چيزي به من بياموزد، مرا بنده خويش کرده است.
امروز چهارشنبه 12/10/87 آخرین کلاس از مجموعه کلاسهای حضوری دوره کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی با گرایش تشکیلات و روشها را، در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی (ره) برگزار کردیم. کلاس فوق مربوط به درس "طراحی سازمانهای متناسب با عصر اطلاعات" بوده، و اداره کلاس تحت هدایت، استاد بزرگوار دکتر بهروز رضایی منش انجام شد.
حقوق معلم در آينة فرمايشات حضرت سجاد (ع)

حضرت سجاد (ع) در فرمايشات خود سفارش بسياري در حفظ حقوق معلم از سوي شاگردان دارند و مي فرمايد:(( حق کسي که عهده دار تعليم توست آن است که او را بزرگ شماري و مجلس او را سنگين بداري و نيکو به وي گوش فرا دهي و روي خود را بر او کني و با او بلند سخن نگويي و کسي را که از او چيزي مي پرسد تو پاسخ ندهي و بگذاري که خود او پاسخ گو باشد و در مجلس او با هيچ کس به صحبت ننشيني و در محضر او بدگويي از کسي نکني و اگر از او در نزد تو بدگويي شد از او دفاع کني و عيب پوشش باشي و فضايل و مناقب او را آشکار کني و با دشمنش همنشيني نکني و با دوستش دشمني نورزي؛ پس چون چنين کردي، فرشتگان خداي تعالي به سود تو گواهي خواهند داد که مقصد و مقصود تو از او و فرا گرفتن دانش او فقط براي خدا بوده نه به خاطر مردم(( (1).
در این مجال قصد را بر آن بنا نموده ام که ضمن یادآوری و مرور دوره، کلاسهای درس و بوِیژه اساتید گرامی از تک تک دانشجویان همکلاس، کادر ادرای و آموزشی و پژوهشی دانشکده ودانشگاه، و علی التخصیص اساتید فرهیخته و فرزانه ای که زحمت و مشقت اداره کلاسها، و هدایت و راهنمایی دانشجویان را داشتند تشکر وسپاسگزاری نمایم.
در دوره کارشناسی ارشد توانستیم با راهنمایی 10 نفر از اساتید برجسته کشوری، که دانش آموخته دانشگاههای داخل و یا خارج از کشور بودند، 16 ماده درسی را مطالعه و سپری نماییم. این کلاسها در اوقات مختلف از روز و در روزهای شنبه لغایت چهارشنبه به صورت مرتب برگزار می شد. و در نهایت پایان نیمسال با برگزاری آزمون های نهایی نیمسال پرونده ماده درسی نیز مختومه می شد و یا اینکه بنا به تشخیص استاد ناتمام اعلام شده وکماکان تا اتمام مباحث ضروری دروس تداوم می یافت.
و در نهایت می خواهم ضمن معرفی کلاسها و اساتید، فضایل و کمالات ایشان را نیز یادآور شده و مراتب رضایت و قدرانی هود از اساتید را ابراز نماییم.
در این نگاشته قصد دارم به ترتیب مواجه، و ترتیب برگزاری کلاسها به معرفی کلاسها و اساتید همت گمارم.
شاید هر زمان بحث از سیستم برای ما یادآوری شود، اولین چیزی که در ذهن ما غلیان خواهد نمود کلاس ها و بحث های استاد بزرگوار خانم دکتر شمس السادات زاهدی باشد. ایشان در نیمسال سوم استاد درس سمینار آشنایی با سازمانهای دولتی ایران بودند. اخلاق و رفتار متین و همراه باعزت نفس و اعتماد به نفس، محبت و خوشگویی و خوش گویی و خوش رویی از صفات بارز ایشان بودند نسبت به حرکت در مسیر صحیح و اصلاح اشتباهات، حتی در حرف زدن و ادای حروف تاکید داشتند، همیشه نسبت به رعایت حقوق انسانها، توجه به مسائل زنان، داشتن نگرش سیستمی وجهانی، حفظ طبیعت و ... حساس بودند. و هیچ خواهش و پرسش دانشجویی را رد نمی کردند. البته با ایشان در نیمسال آخر آشنا شدیم ، که دلیل تقدمشان در معرفی، رعایت حق تقدم خانمها بر آقایان طبق اموزه های اسلام است.
اولین کلاس در این دوره ما زبان انگلیسی، و نخستین استاد ما در این دوره، آقای دکتر فتاح شریف زاده بودند، که علاوه بر زبان، دروس روش تحقیق در مدیریت و فرایند خط مشی گذاری عمومی پیشرفته را نیز ارائه کردند، علاوه بر کمالات علمی، اخلاق و منش متواضع، متین و بزرگوارانه، تاکید و توجه ویژه ایشان به رعایت اخلاق و انصاف و جامع بینی در مطالعه و نقد متون علمی، و تبعیت کامل از موازین علمی از سوی ایشان، شهره جامعه علمی دانشکده بود.
آقای دکتر بهروز رضایی منش با ارائه دروس تئوریهای مدیریت پیشرفته، مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته، و طراحی سازمانهای متناسب با عصر اطلاعات در سه ترم متوالی دسـتگیر، همراه و هادی امینی برای دانشجویان بودند، به واقع، با هر بار حضور ایشان در کلاس و کلید خوردن بحثی، آفاق جدیدی از علم در قالب آشنایی با سایر علوم، شخصیتهای علمی و اجتماعی، کتابها، سخنرانها، انواع مکاتب و فرهنگها و ...به روی مان باز می شد. درد دلها و قبض و بسط های روحی ایشان نیز تاثیر عمیقی بر کلاس داشت.و تقریباً بازدید کننده ثابت و هفتگی وبلاگ ایشان به نشانی ذیل بودیم.)به نشانی ذیل؛
http://www.rezaeemanesh.blogfa.com/
سومین استاد ما آقای دکتر میرعلی سید نقوی بوند که زحمت ارائه درس مدیریت منابع انسانی پیشرفته را بر خود هموار نمودند، ایشان همواره آرام و مطمئن و بدور از تنش، فارغ از فضای پرجنجال سیاسی، با رویکرد علمی و استفاده از منابع بروز و غنی به ارائه مطالب می پرداختند، و سعی در استفاده حداکثری از زمان کلاس را داشتند.
از آقای دکتر جمشید صالحی صدقیانی گفتن شاید بی اساس باشد، چرا که هم غالب جامعه علمی ودانشگاهی ایران ایشان را، حداقل بهتر از ما می شناسند، و نیز زبان ما در ادای حق مطلب قاصر خواهد بود. ایشان با ارائه دو درس آمار(1) و آمار تحلیلی، راهنمایی و آموزش و پرورش دانشجویان را به هنگام غروب آفتاب بر عهده داشتند. غروب آفتاب به این خاطر که ایشان همزمان معاونت آموزش تحصیلات تکمیلی دانشگاه را نیز بر عهده داشتند و درست به همین خاطر اغلب کلاسهای ایشان در لحظات پایانی روز و گاه حتی روزهای تعطیل برگزار می شد. ایشان در نهایت سادگی و طیب خاطر و همراه با دلسوزی، ودر عین حال جدی و پشتکارانه به ارائه مطالب همت می گماشتند، و هرگز کیفیت علمی را بر کمیت علمی مرجح نمی دانستند. مسائل اجتماعی و اخلاقی را نیز بمراتب گوشزد می کردند.
روز سه شنبه درس پژوهش عملیاتی پیشرفته را در محضر استاد معزز آقای دکتر امیری داشتیم. ایشان به کارایی و کارآمدی علمی فوق العاده اهمیت قائل می شدند، با رافت و دلسوزی به ارائه مطلب می پرداختند. و هرگز نسبت به رنجش خاطر و یا بطالت زمانی دانشجو راضی نمی شدند.
آقای دکتر رضا واعظی که در نیمسال دوم درس بررسی مسائل مدیریت دولتی ایران را خدمت ایشان مطالعه کردیم، در نیمسال بعدی با ارائه درس مدیریت دولتی تطبیقی پیشرفته لطفشان را از ما دریغ ننمودند. ایشان ضمن وسواس شدید در منحرف نشدن از مسیر علمی، و پرداختن حق متون علمی، از رویکردها و روش های غیر علمی نیز به شدت اجتناب می ورزیدند. چکیده نویسی، مطالعه دقیق، پرهیز از مسائل بی اهمیت و زاید از جمله ویژگی های بارز کلاسهای ایشان بود. ایشان کل کلاس را جهت مشارکت و همکاری در بحثها تشویق کرده و تحریک می کردند.
در درس مدیریت استراتژیک پیشرفته میهمان جلسات پربار و برنامه ریزی شده آقای دکتر داود حسین پور بودیم، هنوز هم تعریف و تمجید روش آموزشی و منش اجتماعی ایشان، ورد زبان دانشجویان استایشان به کارهای همه بعدی و بروز در آموزش، و استفاده از سایتهای اینترنتی معتبر اشاره داشتند، شخصیت والایی برای دانشجویان قائل و از حمایت و راهنمایی های وسیع خود دریغ نمی کردند، در کل، کلاس با ایشان خیلی راحت و خودمانی بودند.
درسی بود که از دوره کارشناسی ارشد برای ما تقریباً ناشناخته مانده بود و از کاربردها و ابعاد آن اطلاع چندانی نداشتیم که همانا درس مدیریت سیستم های اطلاعاتی پیشرفته بود. استادی این درس را آقای دکتر حبیب رودساز برعهده داشتند، ایشان سعی در حفظ فضای کلاس بصورت پرانرژی و باطراوت را داشتند. از نظرخواهی غافل نمی شدند، دایره وسیعی از علم را معرفی می کردند، و از منابع مختلف و جدید استفاده می کردند، در حین اینکه از ارائه مثالهای کاربردی و عینی ومنطبق با کشورمان ایران، بهره می جستند. و در همراهی با دانشجو ظرفیت بالایی را از خویش بروز می دادند.
از جمله اساتیدی که خاطرات ایشان از اذهان پاک نمی شود و مطالب و اشاراتشان برای همیشه در حافظه ما خواهد ماند، آقای دکتر محمد شریف، استاد ارجمند درس حقوق اساسی سازمانهای دولتی بودند، ایشان زاویه دید ما را وسیعتر، اطلاعات ما را بشدت افزونتر، و جهت تحلیل ها و برداشتهای ما را فوق العاده تحت تاثیر و تقویت قرار دادند. به گفتار و کردار منطقی بها داده، و از بحث های عبث دوری می جستند و می گفتند: "ذهن و فکر برای تحلیل است نه حفظ و از بر کردن، حفظ کردن و بایگانی کردن کار ماشین و رایانه است".
احمد ساجدی
12/10/1387 تهران – دانشگاه علامه طباطبایی(ره)
طباطبایی(ره)

(1)؛
http://www2.irna.ir/occasion/12ordibehesht85/index.htm

۱۳۸۷ دی ۸, یکشنبه

ساموئل هانتینگتون درگذشت


ساموئل هانتینگتون درگذشت.


BOSTON (Reuters) - Political scientist Samuel Huntington, whose controversial book "The Clash of Civilizations" predicted conflict between the West and the Islamic world, has died at age 81, Harvard University said on Saturday.

Huntington, who taught for 58 years at Harvard before retiring in 2007, died Wednesday at a nursing facility in Martha's Vineyard, Massachusetts, the university said on its website.

In his 1996 "The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order," which expanded on his 1993 article in Foreign Affairs magazine, Huntington divided the world into rival civilizations based mainly on religious traditions such as Christianity, Islam, Hinduism and Confucianism and said competition and conflict among them was inevitable.

His focus on religion rather than ideology as a source of conflict in the post-Cold War world triggered broad debate about relations between the Western and Islamic worlds, especially in the aftermath of the September 11, 2001, attacks on the United States.

Despite criticism his thesis was simplistic or in the words of Middle East scholar Edward Said promoted the idea of "West versus the rest," Huntington told Islamica magazine in 2007, "My argument remains that cultural identities, antagonisms and affiliations will not only play a role, but play a major role in relations between states."

Huntington's 2004 book, "Who Are We? The Challenges to America's National Identity," also sparked heated debate by arguing the massive influx of Mexican immigrants to the United States threatened traditional American identity and national unity.

"People all over the world studied and debated his ideas," friend and Harvard professor emeritus Henry Rosovsky wrote on the Harvard website. "I believe that he was clearly one of the most influential political scientists of the last 50 years."

Huntington, who wrote, co-wrote or edited 17 books, served in the White House in 1977 and 1978 under President Jimmy Carter as coordinator for security planning for the National Security Council.


سامئل هانتینگتون برای دانشجویان و اساتید مدیریت دولتی و علوم سیاسی چهره ای شناخته شده و جاافتاده است. او نظریه پرداز تئوری های معروفی چون "برخورد تمدنها"، و "شکاف سیاسی " در بحث مدیریت توسعه و توسعه سیاسی منفی است.



السلام علیک یا ثارالله



۱۳۸۷ دی ۷, شنبه

سفر با قطار فساد از ایستگاه بی تدبیری

سفر با قطار فساد از ایستگاه بی تدبیری
در این مقاله به دو معضل ریشه ای مسافرتهای شهروندان، که ناشی از سوء مدیریت دولتی است اشاره می کنیم؛
بلیط به اندازه کافی بود!
حدوداً 14 آبان جهت تهیه بلیط قطار برای 24 آبان 87 به آژانس های مسافرتی مراجعه نمودم و توانستم برای 24 آبان بلیط رفت از تهران به مراغا(مراغه) تهیه کنم، اما برای بلیط برگشت از مراغا به تهران برای 29 آبان 87 بلیت پیدا نشد، اما در اثر مراجعات و جستجوهای متعدد بالاخره فردی را پیدا کردند که تضمین کرد هر زمان که خواستید می توانم برای 29 آبان بلیت قطار در اختیار شما قرار دهم. ولی ما به امید پیدا کردن بلیت از طریق خرید بلیت استردادی یا اینترنتی همچنان در جستجو بودیم، و پی در پی به آزانس ها مراجعه می نمودیم.تا اینکه درفرجام کار در صبح جمعه 29 آبان به این نتیجه رسیدیم که دیگر امیدی به تهیه بلیت قطار برای 29 آبان نیست و یا باید با اتوبوس سفر کنیم ، یا از همان مرد دستفروش بلیت تهیه کنیم. در نهایت حدود ساعت 11:50 نزدیک به ظهر به آن مرد مراجعه نمودیم و با 20000 ریال تفاوت قیمت بلیت تهیه نمودیم، نکته جالب اینکه هنوز در دست آن مرد بلیت قابل توجهی وجود داشت و دنبال مشتری می گشت. و در ادامه نیز با پرداخت 35500 ریال بلیت را به نام خود نموده و سوار شدیم، اما نکته قابل توجه تر اینکه در کوپه ای که من بودم تمامی هر شش نفر حاضر در آنجا همانند من پس از روزها جستجو بالاخره از دستفروش و مخصوصاً از همان دست فروش بلیت تهیه کرده بودند. و باز نکته جالب اینکه رییس قطار آنقدر پول از مسافرین جمع کرده بود که کیف پولش کاملاً پر شده بود، گویی هیچ کس از آژانس های مسافرتی ببلیت تهیه نکرده بود. ذکر این نکته مهم است که روز چهارشنبه یعنی 27آبان 87 به مناسبت عید غدیر تعطیل رسمی بود و خیل عظیمی از مردم به مسافرت پرداخته بودند.
در اینجا نکاتی هست که باید دقت شود:
1- از قرار معلوم مدیران راه آهن و آژانس های بلیت فروشی و دستفروشان و حتی عوامل ناجا قرارداد یا باند مشخصی ایجاد کرده بودند و با همکاری هم این تخلفات را انجام می دادند، و گرنه تخلفی به این بزرگی و وضوح،با کوتاهی یکی از این طرف ها قابل انجام نیست.
2- همچنان که دستفروش هم اشاره می کرد و هم یادآوری می کرد(جهت متقاعد کردن مشتری به قیمت بالا) روی ایام تعطیلی و جمعه های پس از تعطیلی تمرکز خاصی وجود دارد، چرا که غالب مردم خواهان مسافرت در این ایام هستند و تقاضای بلیت در این ایام جهش معنی داری دارد.
3- به دقت در مورد مذکور مشخص می شود که بلیت به اندازه کافی یا حداقل نزدیک به میزان تقاضا موجود بوده، و تنها دلیل کمیابی آن احتکار و انحصارگری باند دستفروشی بوده است، چرا که؛
اولاً بلیتها تا ظهر جمعه و تا نزدیک 2 و3 و4 ساعت مانده به حرکت قطار هنوز در دست دسفروش بود و تمام نشده بود، و اگر کمبود شدید بلیت بود باید روزهای قبل به اتمام می رسید.
ثانیاًغالب مردم تنها توانسته بودند از این طریق بلیت تهیه کنند، همانطور که گفتم هر شش نفر حاضر در کوپه ما به این آفت دچار شده بودند، و مهمتر اینکه مبالغ هنگفتی پول نقد توسط رییس قطار جمع شده بود که نشان از فراگیر بودن این وضعیت داشت، دربازرسی و ورودی سکوی سوار شدن به قطار و نیز در محل باجه تعویض بلیت هم تمامی نشانه هالی این وضعیت هویدا بود.
4- برخی از بلیتها به صورت خردسال صادر شده بودند، که فساد را بیشتر می کرد، چرا که این بلیتها توسط دستفروشان ارزانتر خریداری شده بودند، ولی تفاوت قیمت بالایی را داشتند که خود مایه دردسر رییس قطار و مسافران سر قیمت شده بود.و نیز مهم است که خاطر نشان کنم رییس قطار نیز در اخذ جریمه از مسافران سلیقه و روش خاصی داشت و هر طور که صلاح می دید جریمه می گرفت و خلاصه اینکه روال قانونی و مشخصی را رعایت نمی کرد.
توضیح: دراینجا لازم می دانم به خاطر قانون شکنی و رفتار غیر شرعی و غیر شهروندی خودم در تهیه بلیت خارج از روال قانونی، از پیشگاه خداوند، امام عصر(عج ا.)، مردم و وجدان خودم طلب بخشش نمایم.
سفرناشی از بی تدبیری
تا چند روز دیگر با آغاز ایام سوگواری سیدالشهداء و تعطیلات تاسوعا و عاشورای حسینی دوباره، همانند سایر تعطیلی های مرسوم و رسمی، سازمانهای دولتی و پلیس را ه و سازمان هواشناسی و ... کار راهنمایی و هدایت و کنترل مسافرتهای برون شهری را درسرخط برنامه های خود قرار خواهند داد، و خبرهای مربوط به مسافرتهای بیشمار و سنگین مردم گوشهای مستمعین رسانه های دیداری و شنیداری را خواهد خراشید! آما آیا اصل ماجرا همین است؟ در جواب باید گفت خیر! اصلاً و ابداً!
معلوم نیست منظور مسئولین از این مسافرتها کدام سفر و کدام مسافر است. و جالب تر اینکه همیشه هم حرف از تدابیر و برنامه های ویژه برای راحتی مسافرین و رتق و فتق مدبرانه امور مربوط به مسافرین می زنند؟ و باز معلوم نیست منظورشان کدام تدبیر و کدام چاره اندیشی است!
شفاف سخن اینکه، تمام ایران تهران است! تمام امور اداری ایران در تهران متمرکز است! همه ایرانیان در تهران کار می کنند! همه متخصصین و نخبگان ایران مقیم تهران هستند! تمرکز های چهارگانه اداری ، سیاسی ، فنی، اقتصادی ایران در تهران، شاهکاری جهانی است! خلاصه اینکه ایران بجای مدیریت، کنترل می شود. این کنترل هم توسط نیروهای متخصص و نخبه بیشماری که از اقصی نقاط ایران در تهران جمع شده اند(چه مهاجر و چه ساکنان موقت) عملی می شود.
نتیجه اینکه؛ در ایامی که تعطیلی است، این نیروی کار میلیونی فرصتی جهت سرکشی و دیدار از خانواده و ولایت خود پیدا کرده و راهی شهرهای خود می شوند، و این سیل عظیم میلیونی جمعیت مشکلات ترددی و حمل و نقلی بوجود می آورند، که با مارک و برند سفرهای مردمی در رسانه معرفی می شوند.
حال چاره چیست؟ چاره چاره تمکین دولت به موازین علمی و مدرن ، استفاده از علم روز مدیریت دولتی و کشورداری است، مدیریت دولتی علمی اجازه تمرکز غیر اصولی به دولت نمی دهد، مخالف تمرکز اداری و سیاسی مطلق و معضل آفرین است، قائل به توزیع عادلانه امکانات در سراسر کشوراست.مدیریت را تنها در کنترل خلاصه نمی کند، نظام حمل و نقل و تردد و ترافیک فرسوده و کم بازده را نمی تابد و...
خلاصه اینکه این معضلات مقطعی مسافرتهای نجومی ریشه در مدیریت دولتی و نظام اداری دارد. نه در هماهنگی و حرف گوش کنی مردم در برابر پلیس و صداوسیما و... .
اما یک نکته اساسی؛ و آن اینکه یکی از راه حل های کارا برای تسهیل جهش وار وضع موجود حمل و نقل مسافر، تعامل سطح بالای راه آهن با شبکه قطار شهری یا همان مترو است که در اینجا مجال تشریح آن نیست؛ و انشاءا.. در آینده به تبین آن خواهیم پرداخت.

۱۳۸۷ دی ۵, پنجشنبه

مديريت اسلامي يا مديريت بر مسلمين؟

مديريت اسلامي يا مديريت بر مسلمين؟

عباس داريوش - كارشناس ارشد مديريت و مدرس دانشگاه
رسالت5/10/87
فرهنگ اسلامي سرشار از مهمترين روش‌هاي خوب مديريت بوده و قدرت و تاثير اين مديريت بسيار عالي است تا آنجايي كه در عصر پيامبر اعظم(ص) و دوران ائمه معصومين (عليهم‌السلام) از جامعه‌اي فقير و ناتوان كه گرفتار جنگ‌هاي قبيله‌اي بر سر مسائل كم‌ارزش قومي بود، جامعه‌اي نوين و متعالي ساخت به طوري كه طي مدت زماني كوتاه بر بزرگترين امپراتوري‌هاي زمان خود پيروز شد و تمدن عظيمي را بنيان گذاشت.
بهترين روش‌ها و دستورات اداره و هدايت انسان‌‌ها،‌ در قرآن، پس از گفتار و كردار پيامبر بزرگوار اسلام‌(ص) و ائمه معصومين (ع) تجلي يافته است كه مي‌توان به قدر كافي از آنها بهره جست.
اكنون از افتخارات ما ايرانيان، اين است كه در كشور اسلامي با فرهنگ غني اسلام زندگي مي‌كنيم كه پشتوانه آن تعاليم الهي و رهنمودهاي انبياء و امامان معصوم(ع) مي‌باشد.
ولي متاسفانه برخي از مديران ما براي اداره امور جامعه از مديريت اسلامي بهره وافي و كافي نگرفته و فقط بر مسلمين جامعه مديريت مي‌كنند. تا جايي كه بعضي از مديران جامعه ما فقط ميز مديريتي دارند، برخي جايگاه آن، بعضي‌ها هم مديرند و ماشين مديران را دارند و برخي ديگر در اصل ماشين‌اند و ماشن مديران را مي‌رانند. بعضي‌ها حكم مديريت‌‌شان از جنس كاغذ و امضاي مافوق است و بعضي ديگر از جنس عمل و كاركرد و تجربه. بعضي‌ها مديرند و يك دنيا ارزش و برخي ديگر مديرند و بس. بعضي‌ها امضايشان چند روزي اعتبار دارد و بعضي عملكردشان يك عمر. بعضي عشق مديريت دارند و برخي مديري عاشق‌اند.
به راستي،‌ مدير جامعه اسلامي كيست و جايگاه او در كشور اسلامي كجاست؟
همه ما،‌ هم شنيده و هم خوانده‌ايم كه مديريت، هم علم است و هم هنر، يعني هم آگاهي و هم تجربه، هم اكتسابي و هم ذاتي و هم توانايي و هم عشق. ضرورت مديريت و اداره امور جامعه تا آنجا قابل ارزش و اهميت است كه پيامبر بزرگوار اسلام(ص) فرمودند كه از خطر فقر بر امت اسلام بيمناك نيستند، بلكه نگراني ايشان از بابت تدبير نادرست است.
به همين جهت مقرر داشتند كه هرگاه در يك مسافرت دسته‌ جمعي، تعداد افراد به سه نفر رسيد،يكي از آنان بايد مديريت گروه را به عهده بگيرد و برنامه سفر و مسير را با مشورت ديگران مشخص نمايد. بزرگترين بدبختي يك انسان و يك امت، محروميت از مديران و رهبران شايسته است.
حضرت علي(ع) هرگاه مي‌خواست مردم را نفرين كند، مي‌فرمود: «ابد لني الله بهم خيرا منهم و ابدلهم بي‌شرالهم مني» خدا هرچه زودتر مرگ مرا برساند و بر اينها همان كسي را مسلط كند كه شايسته او هستند.(1)
مشكل اساسي جوامع عقب مانده، ناشي از كمبود امكانات و سرمايه نيست، زيرا معمولا در هر جامعه‌اي مقداري امكانات، سرمايه و زمينه‌هاي فعاليت‌ وجود دارد كه با تلاش بيشتر و كم كردن دامنه توقعات، مي‌توان به نتيجه مورد قبول رسيد، اما مشكل اصلي اين جوامع فقدان مديريت صحيح است.
به واسطه مديريت خوب مي‌توان سرمايه را خلق كرد، ولي مديريت ضعيف مقدار سرمايه‌ها و امكانات موجود را نيز هدر مي‌دهد.
امام علي(ع) مي‌‌فرمايد:
«حسن‌التدبير ينهي قليل المال و سوءالتدبير يقني كثيرالمال»
تدبير و مديريت خوب، سرمايه اندك را افزون مي‌كند، اما مديريت و تدبير نادرست، سرمايه انبوه را نيز نابود مي‌سازد.
از سرمايه به تنهايي كاري ساخته نيست. در كنار پول بايد تدبير، تلاش و عشق نيز وجود داشته باشد. بدون وجود تدبير، سرمايه ارزش ساز نيست، كمبود واقعي به طور عمده چند چيز است؛
1- فقدان مديريت و مديران خوب -2 فقدان انسان‌هاي خوب و آموزش ديده -3 ناتواني در بهره‌گيري از امكانات، سرمايه‌‌ها و توانايي‌هاي موجود.
مديريت خوب، كمبود امكانات و سرمايه را جبران مي‌كند. مديريت در تعاليم اسلامي از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. تا جايي كه امام علي(ع) در جهت اهميت جايگاه يك مدير يا فرمانده مي فرمايد:
«و موقعيت رهبر و فرمانده، همانند موضع و نقش نخ تسبيح است كه دانه‌ها را به هم پيوند مي‌دهد. وقتي رشته پاره شد، دانه‌ها پراكنده مي‌شوند و بدون نتيجه خواهند ماند و هيچ‌گاه در كنار يكديگر جمع نخواهند شد. (2)
امام رضا(ع) نيز در باب اهميت و جايگاه مدير مي‌فرمايد:
(آيا نمي‌داني كه والي مسلمين مانند ستون وسط خيمه است؟ به طوري كه كه هركس [از هر طرف و در هر زمان اراده كند] به آن دسترسي دارد.(3)
به طور كلي نقش مدير در جامعه را به نقش‌هاي مختلفي نظير نقش مغز در بدن و روح در كالبد تشبيه كرده‌اند كه نقش هماهنگ كننده و نظم دهنده را در بين ابزارها و نيروهاي موجود دارد تا به اهداف مورد نظر در جامعه دست پيدا كند.
باتوجه به آشنايي مختصر با جايگاه مدير در جامعه خصوصا جامعه اسلامي، حال به حقوق متقابل افراد جامعه و مديران آن اشاره مي‌كنيم؛
بهترين سخن در ارتباط با حقوق متقابل امت و رهبران اسلامي، كلام اميرمومنان علي(ع) است كه مي‌فرمايد:
«مردم، مرا بر شما حقي است و شما را بر من حقي، بر من است كه خيرخواهي از شما دريغ ندارم و حقي را كه از بيت‌المال داريد ادا كنم، شما را تعليم دهم تا نادان نمانيد و آداب آموزم تا بدانيد.
اما حق من بر شما اين است كه به بيعت وفا كنيد و در نهان و آشكار، حق خيرخواهي ادا كنيد.
چون شما را بخوانم، بياييد و چون فرمان دهم بپذيريد و از عهده برآييد.(4)
حال اگر مديران اسلامي ما نظري به حقوق متقابل خود و جامعه داشته باشند متوجه اين مطلب خواهند شد كه چه حقي را نسبت به مردم جامعه ادا كرده و چه حقي را ادا نكرده‌اند؟
اگر مروري بر مديريت و رهبري امام امت در دوران پس از انقلاب داشته باشيم به خوبي در خواهيم يافت كه كلام اميرالمومنين(ع) تا چه اندازه در انديشه و هدايت و راهبري ايشان تجلي نموده و كارگزارانش (مديران وقت مثل شهيدان رجايي، باهنر و ...) چگونه نمادي از يك مدير اسلامي را به امت اسلامي نمايان كرده‌اند.
با گذشت سه دهه از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي و تنومند شدن نهال انقلاب و با وجود داشتن رهبري فرزانه كه به حق جانشين خلف آن معمار بزرگ انقلاب بوده و هستند ما بايد شاهد تجلي هرچه بيشتر مديريت اسلامي در جامعه خصوصا در كشور اسلامي خود باشيم.
ان‌شاءالله در مجالي ديگر بررسي‌اي در مورد عملكرد مديريتي مديران كشور اسلامي خود خواهيم داشت.
منابع:
- نهج‌البلاغه
- بحارالانوار
- انسان كامل، استاد مطهري
- مديران جامعه اسلامي، عليرضا علي‌آبادي
پي‌نوشتها:
-1 نقل از استاد مطهري، كتاب انسان كامل، ص 62.
-2 نهج‌البلاغه،‌ خطبه 146 - ترجمه فيض‌الاسلام.
-3 بحارالا‌نوار، جلد 49 - ص 165.
-4 نهج‌البلاغه، خطبه 34، ترجمه دكتر شهيدي.
منبع:
رسالت
پنج شنبه 5دي1387:http://www.resalat-news.com/?pap=212068

۱۳۸۷ دی ۲, دوشنبه

نقشه جامع علمي كشور

sa
نقد و تحليل نقشه جامع علمي كشور
مقام معظم رهبری: ما در کشور به نقشه جامع علمي احتياج داريم، اين را بايد ترسيم کنيم. ما بايد بدانيم که براي رسيدن به هدف چشم انداز بيست ساله، نقشه علمي جامع ما چيست؟ اين کار انجام نگرفته و ما آن را نياز داريم و بايد انجام بگيرد.





درباره نقشه جامع علمي كشور بايد گفت؛ اين طرح از الزامات اساسي و بنيادي جهت سير و پيشرفت و جهت گيري علمي كشور و تحصيل اهداف علمي كشور است. و ضمن تقدير از پايه ريزان و تدوين كنندگان اين مهم، ما نيز تلاش خود را در جهت مطلوب و بهينه سازي بيشينه اين عامل حياتي حيات علمي كشور مصروف مي كنيم.



در ابتدا بايد اذعان كرد متن كنوني نقشه جامع علمي كشور يا پيشنويس سوم اين نقشه بيشتر بيانات و رهنمودهاي امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري و متون اسلامي را مي مانست، تا طرح و سناريوي علمي و عملي. و بيشتر جنبه اندرزي و ارشادي و نظارتي دارد تا جنبه عملياتي و اجرايي و هدفمند. هماچنانكه سرتاپاي اين طرح رجوع به مباني و موازين اسلامي و گردش و پيچش حول محور تربيت و تزكيه اسلامي و اسلامي كردن دانشگاههاست تا تبديل و تحول مقام و موقعيت علمي كشور از وضع نامطلوب موجود به وضع مطلوب يا رضايتبخش آينده. ظاهراً گردآورندان اين نگاشته تطور و تورقي در بيانات و تاكيدات امام(ره) و مقام معظم رهبري انجام داده، و با خيره شدن به نوك انگشت اشاره آن بزرگواران، و فراتر نرفتن از آن هرگز نخواسته اند تا رنج يك طرح معقول و مطلوب و سازنده را بر خود هموار كنند.


اشاره به اين نكته ضروري است كه ما در اين مقال از ذكر نقاط قوت و ضعف معمول و كم اهميت پرهيز نمده و تنها به موارد مهم بسنده نموده ايم.یادآوری می کنیم که مطالب این نقشه غالباً از رهنمودهای امام راحل(ره) و مقام معظم رهبری و متون اسلامی استخراج شده، و چندین بار در قالب عناوین مختلف همچون مبانی نظری، چشم انداز، اهداف، سیاستها و راهبردها تکرار شده است.


البته در اين سياهه نكات و ظرفيتهاي مثبتي وجود دارند كه مايه شور و شعف خواننده و پوينده آن قرار گيرد مانند:
1- در بخش 1-3 از قسمت توسعه ساختارها و نقشها در حوزه راهبردهاي اختصاصي آمده است:خوشه سازي دانشگاه هاي علوم پزشکی کشور با سه رویکرد استفاده از ظرفیتهاي استانی،تقسیم کار ملی، و ملاحظات جغرافیایی،


2- و در بند ت از قسمت 5 راهبردهاي عمومي تحت عنوان جريان دانش (آموزش و يادگيري) در سطح ملي به عنوان سريعترين راه كسب و اشاعه در ابعاد ملي و بين المللي؛ آمده است: تقویت فرايندهاي تبدیل دانشهاي ضمنی به دانش هاي صریح.

اما نقاط ضعف و محورهاي آسيب پذير اين نقشه نتنها كم نيست بلكه حتي نقاط قوت آن را لوث كرده و بي مقدار مي سازد: كه در ادامه به دو گروه آز آنها تحت عناوين ايرادات بنيادي و عادي اشاره مي رود:


نخست تاملات بنيادين


1- بايد تعجب كنيم كه نقشه جامع علمي كشور در عين ناباوري فاقد بيانيه ماموريت كه در واقع معادل كل نقشه است مي باشد. البته برای نقشه چشم اندازی تدوین نموده اند که نتنها با مفهوم بیانیه ماموریت همپوشانی ندارد، بلکه حتی همان مفهوم چشم انداز را نیز با خود ندارد.


2- در بادي امر بايد بپرسيم با وجود اينكه از مفاهيمي چون علم و سواد در اين متن بكرات ياد شده چرا تعريفي از آنها بعمل نيامده، آيا امروزه خواندن و نوشتن فارسي بمعني باسواد بودن است؟ آيا امروز دانش آموخته هاي دانشگاهي ما كه با نحوه استفاده از ICT بيگانه، و يا در، مورد سوال قرار دادن مخاطب چه مسئول و چه غير مسئول خود عاجزند بيسواد نيستند!؟

3- با مد نظر قرار دادن جهت گيري و قابليت تعاملي كه ميان سند چشم انداز بیست ساله کشور و نقشه جامع علمي انتظار مي رود، بايد منتظر نوعي آمارسازي و آمار پركني جهت اثبات تحقق سند چشم انداز باشيم، تا مسئولان سرافراز باشند، و به كسب رتبه نخست علمي منطقه، در اخبار 20:30 شبكه 2 ببالند.
4- در مورد تعريف مراكز آموزشي و پژوهشي و دسته بندي و حذف يا تقويت آنها و مهمتر از همه تعيين نحوه پراكندگي و جايگاه دانشگاهها و مراكز آموزشي در عرصه محلي و كشوري سخني به ميان نيامده است، و با اين نقيصه نصف نقشه از اعتبار مي افتد. در مورد رشته شناسی قابل برداشت در این نقشه، هم این موضوع صادق است.
5- در اين سند همه جا و همه كس در مسير نسيم و صباي نقشه جامع علمي قرار مي گيرد الا دولت و نهادهاي مهم تصمیم گیری و اثرگذار! در حالي كه بخش دولت و سیاستگذار و تصمیم گیر نقش پيشرو را دارد و بايد ابتدا خود تن به موازين علمي دهد تا در نتيجه چنين و چنان....

6- اهميت مسائل در يك كشور را با رجوع به رسانه ها و مخصوصاً تلويزيون دولتي آن كشور بايد ديد، مثلاً در كشور ما اهميت انتخابات و استکبار و عراق و فوتبال در صدا و سيما كاملاً واضح است، و اطلاع رسانی و نقش آفرینی رسانه ملی در این موضوعات محوری و تعیین کننده است، و نيز در حاليكه صدا و سيما تا بحال بزرگترين مخرب و ويروس علم و فرهنگ در اين مملكت بوده، در شگفتم كه حتي يك بار هم نامي از اين ارگان راهبردي در نقشه جامع برده نشده است پس بايد نتيجه گرفت...

7- اين نقشه نيم نگاهي هم به حرفه گرايي و تخصص گرايي ندارد، در واقع اثربخشي آن كاملاًً زير سوال است، بدون تخصصص گرايي اين همه هزينه براي پرورش متخصص ابلهانه نيست.مدير و روانشناس و مهندس تربيت مي كنيم كه روانشناسان، روانشناس سازمانها و شهرها و روستاها باشند، و مديران، دهدار روستا و فرماندار و بخشدار شهر و استاندار استان و وزير دولت و مدير سازمانها و شركتها باشند، و مهندسان، مهندس پروژه ها و عمارتها باشند، يا گداي حقوق ماهيانه در شركتها و موسسات؟.
8- باید تعجب کرد که این طرح بزرگ ملی اگر برای همه مسائل و حوزه ه های علمی و فرهنگی و تحقیقی کشور نوید باران و بهاری سبز باشد، ناباورانه برای فرهنگ ها وعلوم نهفته یا بهتر بگویم خفته در قومیت ها حکم توفانی ریشه کن و سیلابی سنگین دارد، و به هیچ وجه سر سازش با علوم و معارف وابسته به قومیتهای متنوع ایرانی را ندارد، اما آیا اگر این بخش از فرهنگ و معرفت و علم ایرانی پایمال و مدفون شود نقشه جامع علمی کشور کارکردی خواهد داشت؟
9- این نقشه شامل حوزه های علمیه دینی نمی شود!

و اندر باب نقاط ضعف عادي

1- در اين نقشه به اهميت جذب و پذيرش نخبه و مغزها از ساير كشورها توجهي نشده است، حال آنكه كشور ما در رشته هاي مختلف بايد حداقل 6 نفر مهاجر پذيرفته و يا 6 نفر نخبه و متخصص گسيل دارد.


2- در اين باصطلاح نقشه جامع هيچ توجهي نسبت به احياي مراكز سنتي و يا تاريخي علم در كشور نشده است، حال آنكه احياي اين مراكز نصف رسالتي است كه نقشه جامع علمي به عهده دارد.يزد،قزوين، نيشابور، بروجرد، كاشان، شوشتر، مراغا(مراغه)، همدان، گرگان، نراق، سبزوار،...


3- شايد سنتي ترين و غير علمي ترين بخش حاضر در اقتصاد و جامعه ما بخش كشاورزي و كشاورزان باشد، در نقشه جامع علمي كشور نيز همچنين است


.4- همچنان كه مي دانيم "ترجمه" بخش لاينفكي در حيات امروزين علم است، در نقشه جامع نيز همچون سابق، اين بخش در نظرها نيامده و باز سرخود و بي برنامه و بي متولي رها شده است.


5- در اين نقشه به تحقيق و پژوهش از هر زاويه، نگاهي افكنده اند الا از زاويه جايگاه پژوهش. بالاخره نخواسته اند كار را تمام كنند و جايگاه تحقيق و پژوهش را در اين كشور مشخص كنند. آيا وسواس است يا حربه، آيا شغل است يا تفريح، آيا همگاني است يا بخشی.


6- بي شك مهمترين سازماني كه بنظر مي رسد در رابطه با اجراي اين نقشه متاثر خواهد شد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است، اما حتي نام اين وزارت نيز در اين نقشه قيد نشده و تنها يك بار بصورت اشاره و داخل پرانتيز آورده شده است.سازمانهاي موازي، و ربط و بي ربط، و لازم و غير لازم هم در نمودار نقشه صف كشيده اند تا در انداختن بار مسئوليت به دوش همديگر چيزي كم نباشد.


7- روح و تفكر حاكم در اين نقشه بگونه اي است كه ظاهراً نقشه بدنبال گمشده ايست و گذشته نگر مي نمايد، نه در پي حركت و توليد و پويايي و آينده نگري.


8- و در نهايت اينكه نظام كنترل و ارزيابي مدوني در اين نقشه استخدام نشده است، با وجود اينكه نگارنده تاكيد دارد ارزيابي و سنجش و كنترل اين نقشه بايد، اگر نه تماماً، حداقل همراه با تيم هاي ارزياب خارجي انجام شود.


9- اما یک سوال! بنظر شما این ایرادات و کمبودها و نواقص، آن هم در یک طرح ملی با تاثیرات جهانی از کجا نشات می گیرد؟ کدام عامل این ضعفها را بر این طرح تحمیل می نماید؟

برخی نظرات دیگر از صاحبنظران و اساتید را در نشانی ذیل ببینید:http://www.medmap.ir/info/feedbacks_table25-8-87.pdf





مديران پرحاشيه دولتي

تحركاتي براي متوقف كردن مديران پرحاشيه دولتي
خبرگزاری تابناک كد خبر: ۲۹۷۴۷ تاريخ انتشار: ۰۹:۵۶ - ۳۰ آذر ۱۳۸۷
در حالي كه خبرهاي بسياري از چنددستگي ميان نزديكان و بزرگان هيأت دولت خبر مي‌دهند، برخي شنيده‌ها از رخدادهاي تازه‌اي در اين باره حكايت دارند.
به گزارش خبرنگار «تابناك»، اين اختلافات كه پس از اظهارات يكي از معاونان رئيس‌جمهور و نيز ماجراي كردان به اوج رسيده است، برخي از نزديكان و مديران دولتي را بر آن داشته تا نسبت به تعدادي از مديران پرحاشيه اقدام به جمع‌آوري اسناد و مدارك براي ارايه به رئيس‌جمهور كنند.
بنا بر اين گزارش، اين افراد كه هر كدام با سليقه‌هاي گوناگون از نزديكان دولت به شمار مي‌روند، با توجه به برخي اقدامات و اظهارات و نيز نارضايتي شماري از مراجع و بزرگان نظام، گزارشي جامع تهيه و تدوين كرده‌اند كه با ارايه آن به مقامات ارشد دولت، از ادامه چنين رفتارهايي جلوگيري شده و يا برخي مديران از جايگاه حساس خود كناره‌گيري كنند.
اين اقدام پس از آن صورت مي‌گيرد كه اين دولتمردان، ترس از آن پيدا كرده‌اند كه چنين مواضعي از سوي برخي مديران دولتي، شخصيت رئيس‌جمهور و دولت نهم را تحت‌الشعاع قرار دهد؛ بنابراين براي جلوگيري از چنين موضوعي، نگراني‌هاي خود را به مقامات دولتي منتقل كرده و درصدد مستند كردن گفته‌ها و مواضع خود هستند.
نشانی اینترنتی: http://www.tabnak.ir/pages/?cid=29747

۱۳۸۷ آذر ۲۴, یکشنبه

مدیریت بومی و ایرانی

دکتر رضایی منش بحث داغی را در مورد مدیریت بومی و ایرانی به راه انداخته اند. پیشنهاد می شود، در نشانی ذیل مطالعه و مساعده فرمایید:

۱۳۸۷ آذر ۲۱, پنجشنبه

فساد اداری


سازمان جهانی مبارزه با فساد مالی و اداری: نظام اداری ایران یکی از فاسدترین‌هاست.


سازمان جهانی مبارزه با فساد مالی و اداری، جدیدترن گزارش خود پیرامون این‌گونه فسادها را در سطح جهان منتشر کرد. به گفته یکی از مقام‌های این سازمان، ایران در رده کشورهایی است که در آنها فساد مالی افزایش چشمگیری داشته است.
سازمان جهانی مبارزه با فساد مالی و اداری (Transparency International) هر سال پیرامون وضعیت فساد مالی و اداری در مناطق مختلف جهان گزارش می‌دهد. این سازمان جهانی این‌بار موضوع گزارش خود را به «فساد مالی در ۲۲ کشور بزرگ صادرکننده‌ی دنیا» اختصاص داده است. میکولوش مارشال، مسئول این سازمان در امور اروپا و آسیا، در گفت‌وگو با بخش فارسی دویچه وله به این مسئله اشاره می‌کند که در مقایسه با دیگر کشورهای جهان، ایران در رده‌ی کشورهایی است که در آنها فساد مالی افزایش چشمگیری داشته است.


شرکت‌های روسی و چینی، فاسدترین شرکت‌ها

مسئولین سازمان جهانی مبارزه با فساد مالی
(Transparency International) می‌گویند، تاکنون این نهاد پیرامون وضعیت رشوه‌خواری کشورهای جهان سوم بیشتر تحقیق کرده است، ولی این‌بار این سازمان شرکت‌های بزرگ کشورهای صادرکننده‌ی دنیا را از لحاظ فساد و رشوه‌خواری مد نظر قرار داده است.

این نهاد بین‌المللی، پیرامون این مسئله تحقیق کرده است که آیا این شرکت‌ها برای به دست آوردن قرارداد رشوه پرداخته‌اند یا خیر؟

میکولوش مارشال در خصوص نتیجه‌ی این تحقیقات، چنین می‌گوید: «در میان ۲۲ کشور صادرکننده‌ی دنیا، شرکت‌های بزرگ اروپای غربی و کانادا از لحاظ رشوه، در مقایسه با شرکت‌های روسی، چینی، مکزیکی، برزیلی و حتی ایتالیایی، وضعیت بهتری داشته‌اند. یعنی این شرکت‌ها کمتر آلوده‌ی مسایل رشوه‌خواری بوده‌اند.»

سازمان "ترنسپرنسی اینترنشنال " به دولت‌ها پیشنهاد می‌کند که با شرکت‌هایی که رشوه می‌پردازند برخورد قانونی کنند.

وضعیت ایران

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: میکلوس مارشالعلاوه بر سازمان جهانی مبارزه با فساد اداری و مالی، "کنوانسیون سازمان ملل متحد" نیز در اکتبر سال ۲۰۰۳ میلادی فعالیت خود را آغاز کرد. بر اساس اصول این کنوانسیون، دولت‌ها موظف هستند در ارائه‌ی اطلاعات خود، شفاف و در برابر جامعه پاسخگو باشند. اما وضعیت رشوه‌خواری در ایران چگونه است؟

میکولوش مارشال، مسئول سازمان "ترانس‌پرنسی" در امور اروپا و آسیا، در ادامه‌ی توضیحات خود، وضعیت ایران را شبیه به اوضاع کشورهای کمونیستی سابق ارزیابی می‌کند. وی با اشاره به این‌که جمع‌آوری اطلاعات پیرامون رشوه‌خواری بسیار دشوار است، ادامه می‌دهد: «ولی بر اساس آماری که سازمان ما توانست به دست آورد، جمهوری اسلامی ایران از لحاظ فساد اداری و مالی در رده‌ی فاسدترین کشورهای دنیا قرار دارد.»

مبارزه لفظی با رشوه‌خواری

میکولوش مارشال به سخنرانی‌های محمود احمدی‌نژاد علیه رشوه‌خواری نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «صحب کردن یک چیز است، ولی عمل‌کردن چیز دیگر. بسیاری از حاکمان مستبد دنیا علیه رشوه‌خواری در کشورشان صحبت‌های زیادی می‌کنند، ولی این یک ترفند سیاسی است. ادعاهای آقای احمدی‌نژاد پیرامون مبارزه علیه رشوه‌خواری پرسش‌‌برانگیز است و من فکر نمی‌کنم اقدام مشخصی علیه رشوه‌خواری انجام داده باشد. به نظر سازمان "ترانس‌پرنسی اینترنشنال"، یکی از مشکلات اساسی ایران رشوه‌خواری است و این معضل نیز هم‌چنان به قوت خود باقی است.»


موقعیت ایران در رده‌بندی فساد مالی

در فهرست سازمان بين‌المللى مبارزه با فساد مالی و اداری، میزان رواج فساد در كشورها با نمره مشخص مى‌شود. بهترین نمره ۱۰ است كه به كشورى با پايين‌ترين میزان فساد داده می‌شود. کارشناس این سازمان می‌گوید: «جمهوری اسلامی ایران در رده‌ی گسترش فساد مالی نمره ۲ دارد، یعنی به این ترتیب در رده‌ی فاسدترین کشورها از نظر رشوه‌خواری قرار می‌گیرد.»

بنا به گزارش سازمان جهانی مبارزه با فساد مالی، در سال ۲۰۰۷ میلادی نیز ایران در كنار جمهورى دومينيكن قرار گرفته و در فساد مالی و رشوه‌خواری بیشترین سطح رشد را داشته است.
شفافیت بین الملل:http://www.transparency.org/

۱۳۸۷ آذر ۱۹, سه‌شنبه

مدیریت دولتی و علوم سیاسی

مدیریت دولتی و علوم سیاسی


از مشغولیت های سهل و ممتنع در رشته شناسی های دانشگاهی، شناخت و تعیین مرزهای رشته های مدیریت دولتی و علوم سیاسی است. یا بعبارت دیگر تعیین تفاوتها و تشابهات << رشته علوم سیاسی(1) >> یا << فرا رشته مدیریت دولتی (2) >> فضای علمی این نگاشته را اشغال خواهد کرد.سهل و ممتنع بدین جهت که تفاوت و تشابه جایگاه و کارکرد مدیریت دولتی و علوم سیاسی، با تدقیق در نام و نشانشان قابل ادراک است، ولی در فضای غیر آکادمیک و نیز فضای عمومی و یا کاربردی این دو آنچنان سر به سر هم می سایند که تنها با اشاره آشکارا و مستقیم می توان به تفکیک این دو پرداخت تا جایی که در برخی موارد، برای تفکیک جایگاه این دو از هم، از علم حقوق (3) استمداد می شود. اما مدیریت دولتی را بصورت فرا رشته ای و علوم سیاسی را همانند سایر علوم دانشگاهی درقالب رشته ریختیم، که دلیل آن چنین است که علوم سیاسی همانند سایر رشته های دانشگاهی تنها به برشی ازعلوم انسانی پرداخته، و از مدار سیاست خارج نمی شود و در کنار سایر علوم، و بدون سایر علوم نیز همان علوم سیاسی است، اما در آن سو مدیریت دولتی نه تنها برش ویژه ای از دایره علوم را به نام خود ثبت کرده، بلکه حتی در ارتباط وسیع و گسترده ای با سایر علوم عمل نموده و و تاثیر و تاثر رادیکالی را در کنار سایر علوم از خود به جای می گذارد، آن چنان که با غیبت سایر علوم حوزه و کیفیت عملکرد مدیریت دولتی بشدت تغییر فاز خواهد داشت. رشته های علمی مانند علوم سیاسی، حقوق، اقتصاد، فلسفه، جامعه شناسی، روانشناسی، حسابداری، ریاضی و آمار، علوم دینی، علوم نظامی و حتی علوم مهندسی چون مهندسی صنایع، مهندسی رایانه، و ....نه تنها تاثیر زیادی بر مدیریت دولتی دارند و حتی در حکم پشتیبان آن عمل می کنند، حتی گاه خود نیز تحت تاثیر مدیریت دولتی قرار گرفته و متاثر می گردند.اما شاه بیت شناخت تشابهات و تفاوتهای رشته علوم سیاسی و فرا رشته مدیریت دولتی در شناخت حوزه بحث و مانور آنهاست.جوهر کلام اینکه علوم سیاسی به مبحث سیاست و سیاست گذاری پرداخته، و مدیریت دولتی در حوزه اجرا و تدبیر، آن هم از نوع دولتی و عمومی مشغول است. پس به این ترتیب سایر تشابهات و تفاوتها را می توان به سادگی دریافت:
1 – حوزه بحث و تحلیل علوم سیاسی قدرت است وجایگاه قدرت را در اندامواره جامعه به تحلیل می نشیند، یعنی همان مطابق همان تعریف مشهور ؛ سیاست، علم استفاده از قدرت است. پس علوم سیاسی روابط قدرت در جامعه را بررسی می کند. ولی مدیریت دولتی حول محور دولت و با ابزارآلات اداری و اجرایی حرکت می کند و رابطه دولت با جامعه را مرقوم می دارد، یعنی با استفاده از وسیله ای به نام دولت به اداره جامعه می پردازد.
2 – با توضیح بالا مشخص می شود که حیاط خلوت رسمی و تخصصی و اجتماعی مدیریت دولتی قوه مجریه و دستگاههای ذیل آن می باشد ولی علوم سیاسی ساکن همیشگی خانه ملت یعنی مجلس و یا پارلمان است. چرا که سیاست گذاری و توزیع قدرت و ارزشها در جوامع، غالباً از مصدر مجالس محقق می شوند و تدبیر و اجرای سیاست ها بر عهده مدیران دولتی خواهد بود.
3 – عناصر اصلی علم مدیریت دولتی در نهایت دارای هدف هایی در رابطه با مفاهیمی چون عدالت، سیستم، رضایت، کیفیت، نظم، تعهد، سرعت و... می باشند اما هدف علوم سیاسی همواره در جهت تبیین قصه کسب یا توزیع قدرت چرخیده است.4
4– سیاست نسبت به مدیریت بشدت ذهنی، انتزاعی، و نرم افزاری است، در حالیکه مدیریت در کنار بحث های تئوریک ابزار عملیاتی و فنون تکنیکی را نیز ضمیمه خود ساخته است. همچنان که قاطبه دانشمندان با وجود علم خواندن سیاست، مدیریت را نه تنها علم بلکه سرجمعی از علم و عمل و هنر و ... قلمداد می کنند.
5 – علوم سیاسی تقریباً در تمامی دوران، حرکت بطئی و بسیار کند داشته و کمترین تاثیرات را از تحولات بر خود دیده است و به مرور زمان داده های تاریخی علم سیاست را تولید کرده است، در مقابل مدیریت دولتی لحظه به لحظه، و آن به آن با تحولات و تغییرات شدید مواجه بوده، و از تحولات محیطی بشدت تاثیر پذیرفته است، و گاه حتی در خلاف جهت قبلی خود قدم برداشته، و نیز، به انباشت تاریخی داده ها بسنده نکرده است.
6 – و اینکه در مدیریت دولتی غالباً توجه و میل نظریه ها و مدلها بر مدار مردم و جامعه حرکت کرده و خود را ملزم به همراهی با مردم یا اکثریت می بیند، تا از مشروعیت و مقبولیت اجتماعی برخوردار گردد. ولی در علوم سیاسی به دلیل توجه صرف به قدرت، تمایل اغلب نظریه ها و مدل ها روی ابزاری مانند رسانه ها، منابع اقتصادی، نیرو های نظامی و انتظامی، ... چرخ می خورد، چون هدف کسب و حفظ و... قدرت است.
7 – در مدیریت دولتی بیشتر سعی در تکیه بر عقل و علوم تجربی و نوین است، ولی در علوم سیاسی تمایل خاصی روی علوم فلسفی و کلامی می باشد.
نکته مهمتر اینکه، سیر تفکر در علوم سیاسی عمودی، در علم حقوق افقی، و در مدیریت دولتی فضایی و چند بعدی است.
اما از منظری کلان تر و زاویه دیدی وسیعتر می توان این انفکاک و انسجام را بهترو و جامع تر درک کرد. و آن همانا تعیین نقش این علوم در رابطه با قانون اساسی است. همانگونه که در شکل نیز دیده می شود، نقش علوم سیاسی در رابطه با قانون اساسی، "ابنا" (1) و پی ریزی این قانون فراگیر و همگانی است. یعنی چون سیاست ناظر به توزیع قدرت و ارزشهاست بایستی نقشی بسیار عمده و یا اصلی را در افکندن بنا و اساس این محور وحدت جامعه ایفا نماید. نقش علم حقوق در رابطه با قانون اساسی" انشا" (2) و نگارش دقیق و منطبق بر علم این سند ملی و همگانی است. و در نهایت "اجرا" (6) نقشی است که علم مدیریت دولتی مکلف به انجام آن در فبال قانون اساسی است. همانگونه که در قانون اساسی نیزاشاره شده، قوه مجریه، رییس جمهور و مدیران دولتی، مسئول اجرایی و عملیاتی نمودن این میثاق اجتماعی در رابطه با تک تک آحاد جامعه و گوشه گوشه یک کشور هستند(7).
1-Politic؛/
2-Administration:Public managment؛/
3-Law؛/
4:Building؛/
5:Wording؛/
6-Implementation؛/
7-اصل 113قانون اساسی بیان می دارد: پس از مقام رهبري رييس جمهور عاليترين مقام رسمي كشور است و مسئوليت اجراي قانون اساسي و رياست قوه مجريه را جز در اموري كه مستقيما به رهبري مربوط ميشود، بر عهده دارد.
احمد ساجدی-87/9/19

توجه فرمایید:

توجه فرمایید---توجه فرمایید---توجه فرمایید:

صفحات عمومی و غیر تخصصی را در وبگاه ذیل مشاهده نمایید.

۱۳۸۷ آذر ۱۸, دوشنبه

بحران مالی 2008 و فرصتها و تهدیدات پیش رو

این تهدید یک فرصت است!
در مورد بحران مالی حاکم بر بازارهای مالی جهان اظهار نظرهای بیشماری شده است. که در جای خود نیازمند مطالعه و بررسی هستند. اما در مجموع روی تاثیر این پدیده بر اقتصاد کشورها و مناطق مختلف جهان وحدت نظر قابل توجهی وجود ندارد. در این مقال سعی نموده ایم به وسع خود برخی احتمالات موجود بر سر نتایج کلی این سونامی اقتصادی برخاسته از مغرب زمین را عنوان کنیم.






همچنانکه در جدول فوق مشاهده می فرمایید، بحران در کوتاه مدت اثر منفی و نامطلوب بر اقتصاد جهان و کشورها خواهد گذاشت، اما در بلند مدت تاثیر آن در اقتصاد غرب با ضرس قاط منفی بوده، ولی اقتصادهای شرقی می توانند با تدبیر و هدایت و کنترل از آن در جهت منافع خود بهره برداری کنند، که در این صورت، و همچنین درصورت حرکت یکپارچه و منسجم این کشورها، علاوه بر بهرمندی کشورهای اخیر، می تواند به جهش و رشد اقتصادی جهانی منجر گردد.

همچنان به نظرم، بدیهی است که در کوتاه مدت تاثیر بحران مالی سال 2008 بر بازارها و اقتصاد جهانی منفی خواهد بود، دلیل آن هم ایجاد نوسانات و اختلالات شکننده در غالب بازارهای جهانی و برهم زدن پیش بینی ها، که در نتیجه آن حداقل در کوتاه مدت اکثر اقتصادها، و حتی اقتصاد جزیره ای ایران نیز از تندبادهای آن در امان نمانده و نخواهد ماند.و اگر غیر از آن فکر کنیم، به احتمال قریب به یقین به خطا رفته ایم. که تجربه افت شدید قیمت نفت بهترین مثال بر این مدعاست.

اما تاثیر این موج در بلند مدت می تواند برای اقتصادهای مختلف مثبت یا منفی، و جزیی یا شکننده باشد. شاید مهلکه باشد برای اضمحلال برخی اقتصادها و یا در مقابل سکوی جهشی برای عده ای دیگر. منظور چیست؟

بگمانم در بلند مدت نیز این بحران نتیجه ای جز ضرر و زیان برای اقتصاد مغرب زمین نخواهد داشت حال کم یا زیادش مهم نیست، ولی خیلی بعید است که نتیجه این وضعیت آنچنان تغییراتی باشد که در بلند مدت فایده اش بر هزینه اش فایق بیاید. حداقل بار روانی و تشدید نرخ ریسک سرمایه گذاری در باختر زمین را تا سالها در اذهان متجلی خواهد نمود.

اما در مشرق زمین وضعیت بگونه دیگری می تواند باشد، در صورت اتحاد اجمالی و توافقات ضمنی اقتصادهای شرقی، و مدیریت صحیح آنها، این وضعیت می تواند زمینه و بستر خوبی جهت نقل و انتقال سرمایه های بسیار کلان و انگیزه ها و تخصص های بسیار مهم به خاور زمین را رقم بزند. دلیل این امر آن است که علاوه بر شرایط نامساعد و آمیخته به ریسک اقتصادهای غربی، به نظر من دیگر ظرفیت جذب سرمایه در کشورها و اقتصادهای غربی از آستانه تحمل این اقتصادها فراتر رفته و این کشور ها زمینه و فرصتی جهت گردش و بازدهی مورد انتظار این سرمایه ها را در خود ندارند. اگر اقتصاد آمریکا زمانی می توانست با ریختن گندم به دریا امنیت سرمایه را در بخش کشاورزی حفظ کند، و یا با کمک های 700 میایارد دلاری بخش مسکن را راضی نگه دارد، و یا با کمک 34 میلیارد دلاری صنعت خودرو را از تباهی برهاند، و یا با افروختن جنگها و درگیری ها صنایع سنگین و نظامی را سودآور جلوه دهد، و یا با کمک های مالی بلاعوض به اسراییل و ... از تزریق بیش از حد نقدینگی به اقتصاد آمریکا ممانعت نماید، ولی امروز اغلب این سوپاپهای اطمینان نیز نمی توانند احتمال ریسک پنهان در فرایندهای سرمایه گذاری را زایل کنند.

در مقابل در اقتصادهای شرقی با وجود منابع اولیه مناسب و بازار تقاضای بی نظیر، و مخصوصاً در اقتصادهای بکری چون ایران هر سرمایه گذاری می تواند سودآور بوده و از امنیت بالایی برخوردار باشد، در این اقتصادها هم ظرفیت و بستر و فرصت آماده است، و هم به آخرین و گرانترین تکنولوژیها نیاز نیست، و هم بازار مطمئن همراه با منابع اولیه در دسترس، آماده جذب هر نوع سرمایه گذاری و کارآفرینی است.

اما لازمه این امر چند چیز است:

1- مدیریت و هدایت دقیق و علمی و بدور از تشریفات بوروکراتیک؛

2- اهتمام در جهت ایجاد فضایی امن و بدور از ریسک برای سرمایه هایی که مهم ترین ویژگی آنها ترسو بودن است؛

3- خروج از فضای نامطمئن و شک برانگیز و فساد آور سیاسی و امتناع از تشدید وضعیت امنیتی و نظامی؛

4- همگرایی و تعامل فزاینده همراه با وحدت عمل و نظر نسبی با کشورهای منطقه؛

5- فرهنگ سازی و آموزش همگانی مردم و هدایت افکار عمومی.

اما در غیر این صورت احتمالات دیگری می تواند مطرح شود، که ادامه وضع موجود، یا بدتر شدن بیش از پیش وضع فعلی و یا دیگربار فرصت سازی جادوگرانه غربیها از این وضعیت و تبدیل تهدید به فرصت در اثر غفلت اقتصادهای خاور زمین ممکن است از آثار روی تافتن از گزینه شرح داده در فوق شده باشد.

احمد ساجدی- تهران

919/9/87-مصادف با عید قربان

مدیریت دولتی در سنگاپور



درباره كالج آموزشي مديريت دولتي سنگاپور


كالج آموزشي مديريت دولتي سنگاپور (CSC)، يك موسسه آموزشي تخصصي بين المللي است كه وظيفه آن تربيت مديران و كارشناسان دانش آموخته و زبده دولتي براي اداره امور كشور و ارائه خدمات عمومي با كيفيت به مردم است. اين كالج طيف وسيعي از موضوعات مربوط به مديريت دولتي را در حوزه هاي مديريت راهبردي و كلان، رهبري سازماني و مديريت اجرايي و عملياتي در دولت به منظور افزايش ظرفيت مديريتي در بلند مدت پوشش ميدهد. اين كالج به دليل ارتباط تنگاتنگ با سازمانهاي دولتي توانسته است به غناي آموزشي دوره هاي خود از طريق بيان تجربيات موفق در سازمانها و مستندسازي آنها بيافزايد. همچنين با مشاركت دستگاههاي دولتي، بخش خصوصي، دانشگاهها و ساير دولتها به تبادل دستاوردهاي علمي و تجارب اجرايي مي پردازد. بسياري از كشورهاي آسيايي براي گذراندن دوره هاي مختلف در اين كالج و آشنايي با تجارب اجرايي دولت سنگاپور به عنوان يك مدل توسعه اقتصادي پنجاه ساله موفق در آسيا به اين كشور سفر مي‌كنند.
Civil Service College (CSC) Singapore, is a statutory board under the Public Service Division, Prime Minister's Office. Its mission is to develop people for a first class public service
CSC brings together public service officers from diverse backgrounds and provides them opportunities to plug into a service-wide network to exchange views, build shared ethos and perspectives, creating a rich environment for dialogue, knowledge sharing and learning
CSC programmes and services are practitioner-focused. With access to public sector thought leadership and line management, much of the training is facilitated by highly experienced practitioners who speak with authority and offer first-hand knowledge and experience
Through its programmes and services, CSC aims to build commitment and strategic capacity in governance, leadership, public administration and management for a networked government for the Singapore Public Service
اطلاعات بیشتر:

اندر باب مدیریت دولتی

اصول مدیریت دولتی
روزنامه تفاهم 85/9/29
مقدمه: ظهورسازمانهای اجتماعی وگسترش روزافزون آنها یکی از خصیصه های بارز تمدن بشری است . وبه این ترتیب وبا توجه به عوامل گوناگون مکانی و زمانی و ویژگیها و نیازهای خاص هر جامعه هر روز بر تکامل و توسعه این سازمانها افزوده می شود .بدیهی است هر سازمان اجتماعی برای نیل به اهدافی طراحی شده و با توجه به ساختارش نیازمند نوعی مدیریت است . یکی از پیامدهای مهم در هم ریخته شدن نظام ارزشی غرب حاکم شدن مکتب اصالت نفع بر روند فعالیتهای اقتصادی و تولید است .معتقدین به این مکتب یک عمل را تا آنجا درست قلمداد میکنند. که برای فرد یا افرادی بیشترین خوشی و آسایش را به بوجود آورد به بیان دیگر ملاک درستی یک عمل نتایج آن است نه شیوه انجام آن عمل. تعریف مدیریت مدیریت فرایند به کارگیری مؤثرو کارآمد منابع مادی وانسانی در برنامه ریزی سازماندهی بسیج منابع وامکانات هدایت و کنترل است که برای دستیابی به اهداف سازمانی و بر اساس نظام ارزشی مورد قبول صورت می گیرد. واقعا باید گفت ؛که در ابتدا انسانها درباره مدیریت چقدر میدانند؟دانش مدیریت تا چه حد علمی است و آیا مدیریت علم است یا هنر؟ بخشی از مدیریت را میتوان از طریق مدریت آموزش فرا گرفت و بخشی دیگررا ضمن کار باید آموخت در واقع بخشی را که با آموزش فرا گرفته می شود علم مدیریت است . و بخشی را که موجب به کار بستن اندوختها در شرایط گوناگون می شود هنر مدیریت می نامند. «به عبارتی دیگر سخن علم دانستن است و هنر توانستن .» نظریه نقشهای مدیریتی جدیدترین نظریه مدیریت نظریه نقشهای مدیری است اساس این نظریه این است که آنچه را مدیر انجام میدهد باید ملاحظه نمود و بر پایه چنین ملاحظاتی فعالیتها یا نقشهای مدیری را معین کرد . آدیزس (adizes ) با مطالعه مدیریت برای اداره موثرهر سازمان چهارنقش « مدیر تولید ـ اجرای ـ ابداعی و ترکیبی » را لازم میداند هر یک از این نقشهای مدیری با یکی از خرده سیستم و یک سیستم اجتماعی ارتباط دارد . زیرا هر نوع سازمانی خواه بازرگانی،صنعتی یا اداری یک سیستم اجتماعی است و بیشتر خرده سیستم های اجتماعی مرکب از خرده سیستم های به هم پیوسته زیادی هستند که شامل خرده سیستم های انسانی ، اجتماعی ، اداری ، ساختاری ، اطلاعاتی ، تصمیم گیری و تکنولوژی اقتصادی است .آدریزس این چنین استدلال می کند که به طور کامل هر چهار نقش را ایفا کنند و هیچ گونه سبک مدیری غلط نداشته باشند اندکند زیرا چنین مدیری باید تکنسینی عالی ، رئیس ،مبتکر و نیز ترکیب کننده باشد. هر مدیری با توجه به نوع کار سطح سازمان و شرایط محیطی به درجاتی از مهارتها ی مدیری نیاز دارد . مدیریت به شکل یک هرم است که در پایین آن عالی ،در وسط میانی ، در بالا عملیاتی ؛مدیران عملیاتی ،این مدیران سرشان بسیارشلوغ است و مراجعه مکرر افراد موجب انقطاع کارشان می شود . و اغلب مجبورند برای نظارت در رفت وامد باشند و برای پرسنل خود ماموریتهای کاری خاص تعیین کنند وبا برنامه عملیاتی تفصیلی کوتاه مدت طرح ریزی کنند. مدیران میانی؛ انها به طور مستقیم به مدیریت رده بالا گزارش میدهند کارشان مدیریت بر سرپرستا ن است و نقش حلقه واسطی را میان مدیریت عالی و مدیران عملیاتی به عهده دارند بیشتر وقتها به تحلیل دادهها ،اماده کردن اطلاعات برای تصمیم گیری تبدیل تصمیمهای مدیریت عالی به پروژههای معیین برای سرپرستان و جهت دادن به نتایج کار مدیران عملیاتی است . مدیریت عالی ؛ مدیری که در نقشهای عملیاتی و میانی موفق بوده و عملکرد کلی واحدهای عمده را ارزیابی می کنند و درباره موضوعات و مسائل کلی با مدیران سطح پایین به تبادل نظر می نشینند و بیشتر وقتشان را با همکاران یا افراد خارج از سازمان واندک زمانی را با افراد زیردست می گذرانند . ماکسیم گورکی می گوید :اگر کار تفریح باشد زندگی لذتبخش است و اگر وظیفه باشد زندگی بردگی است . خلاقیت مدیران هر مدیری باید خلاقیت داشته باشد خلاقیت یعنی به کارگیری توانای های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید . تداوم حیات سازمان ها به باسازی آنها بستگی دارد باسازی سازمان ها از طریق هماهنگ کردن اهداف با وضعیت روز و اصلاح و بهبود روش های حصول این اهداف انجام می شود . چه کسی خلاقیت و نوآوری می کند ؟ هر انسان مدیر یا غیرمدیری از استعداد خلاقیت برخوردار است بنابراین نباید خلاقیت فقط در انحصار مدیران خاصی باشد زیراآنچه که محکمتر از وجود استعداد خلاقیت است جلوگیری از عوامل بازدارنده ظهور آن است که در صورت آزاد سازی ذهن از پیش فرض ها و الگو های زنجیرهای ذهنی در مدت کوتاهی توان خلاقیت و به کارگیری فکر های نو در عمل را می توان دو برابر افزایش داد. مدیریت موفق و مؤثر مدیریت موفق و مؤثر عبارت است ؛ از کسب اهداف سازمانی یا چیزی بیش از آن . « ویلیام جمیز» با تحقیقی که درباره انگیزش انجام داد ، به این نتیجه رسید که کارکنان ساعتی ، تقریباً با میزان کاری در حدود20الی 30 درصد توانایی یشان می توانستند شغل خود را حفظ کنند و اخراج نشوند؛ این تحقیق همچنین نشان داد که اگر کارکنان، انگیزش بیشتری داشته باشند تفریباً با 80 الی 90 درصد توانای خود، کارمی کنند . مدیری که بتواند حداقل کار مورد قبول را با استفاده از امکانات مدیری مانند : توبیخ ، کسر حقوق و .... فراهم سازد ؛ مدیر موفق نامیده می شود ولی مدیر مؤثر کسی است که بتواند 80الی 90درصد توانای های افراد را به کار گیرد . چگونه می توان مدیرموفق ومؤثری بود ؟ برای موفق و مؤثر بودن ، توانای های ذاتی و اکتسابی معینی لازم است . مدیر مؤثر نیاز به توانای های فنی ، انسانی ادراکی ، طراحی و حل مسائل دارد . یک مدیر موفق ، نگرش و انگیزه های معینی دارد. پاداش های سازمانی (اضافه حقوق ، ارتقاء و ...) و جو سازمانی بر انگیزه و انگیزش وی اثر دارد . یکی دیگر از موفقیت ، رویدادهای پیش بینی نشده وامدادهای غیبی است ؛ زیرا همیشه توانای های افراد نیست که برای ایشان موفقیت می اورد . بررسی میزان موفقیت و مؤثر بودن هر مدیر بر اساس دیدگاه و معیارهای سازمانی صورت می گیرد . برنامه ریزی هنگامی که آدمی در مسیر رشد عقلانی خود به ضرورت برنامه ریزی در زندگی خویش پی برد، آن را در نظام های اجتماعی به عنوان ابزاری در خدمت مدیریت و رهبری ، مورد توجه قرار داد و امروز می بینیم که ساختار وجودی سازمان ها پیچیده گشته اند ، که بدون برنامه ریزی های دقیق نمی توانند به حیات خود تداوم بخشند. تعریف برنامه ریزی برای دست یافتن به هدف مورد نظر ، باید قبل از تلاش فیزیکی یا اقدام به انجام کار، تلاش ذهنی یا برنامه ریزی کافی صورت بگیرد.« برنامه ریزی شالوده مدیریت را تشکیل می دهد ». فلسفه و ضرورت برنامه ریزی فلسفه برنامه‌ریزی به عنوان یک نگرش و راه زندگی که متضمن تعهد به عمل بر مبنای اندیشه ، تفکر و عزم راسخ به برنامه ریزی منظم و مداوم می باشد ، بخش انفلاک ناپذیر مدیریت است؛ فرد و سازمان برای رسیدن به اهداف خویش نیاز به برنامه ریزی دارند ، بنابراین ضرورت برنامه ریزی ، برای رسیدن به جز ئیترین اهداف یک واقعیت انکار ناپذیر است . نیاز به برنامه ریزی از این واقعیت نشأت گرفته است .« همۀ نهادها در محیطی متحول فعالیت می کنند». سازماندهی انسان ذاتاً کنجکاو است با حواس پنجگانه خود به جستجو در دنیای اطرافش پرداخته و تلاش می کند تا مشاهداتش را در قالب های منسجم نظم بخشد . انسان امروزی نه تنها نیمی از روزش را به همکاری در تلاش های گروهی می گذراند بلکه نیم دیگر را به تماشای تلویزیون ، خواندن روزنامه و کتاب یا به مجامع عمومی برای سرگرمی سپری می کنند که همگی حاصل تلاش گروهی انسانها در واحدهای سازمانی است . نظریه پردازان سازمان از حوزه های گوناگون نظیر : مدیریت ، روانشناسی ، جامعه شناسی ، علوم سیاسی، اقتصاد، مردم شناسی، مهندسی ، مدیریت بیمارستانی و ... پدید آمده اند و هر یک چیزی براین موضوع افزوده اند . تعریف سازماندهی سازماندهی ، فرایندی است که طی آن تقسیم کار میان افراد وگروه های کاری و هماهنگی میان آنان ، به منظور کسب اهداف صورت می گیرد . انواع مختلف سازماندهی روش های بسیار متفاوتی برای دسته بندی سازمان ها هست ؛ سازمان رسمی و سازمان غیر رسمی سازمان رسمی وغیر رسمی :سازمان رسمی را مسؤلین به طور قانونی بنیانگذاری و تصویب می کنند و در آن تعداد مشاغل ، حدود وظایف و اختیارات و چگونگی انجام آن مشخص می شود . ساختارهای رسمی در واقع تخیلی هستند زیرا سازمان آن گونه که پیش بینی می کند عمل نمی کند ؛ اما سازمان های غیررسمی بیانگر حالت واقعی است، یعنی چگونگی عمل سازمان را به طور واقعی نشان می دهد . بعد از انکه ساختار رسمی ایجاد می شود ، سازمان غیر رسمی به طور طبیعی در چارچوب آن پدیدار میگردد؛ سازمان غیر رسمی حاصل تعامل اجتماعی مداوم است و ساختار رسمی تعدیل ، تحکیم یا گسترش می دهد . تعریف سازمان رسمی در سازمان رسمی ، مدیر روابط سازمانی را به طور مکتوب و به کمک نمودار با دقت هر چه بیشتر برای کارکنان تشریح می کند . تغیرات بعدی در صورت لزوم می‌تواند به طور رسمی یا غیر رسمی انجام شود . تعریف سازمان غیر رسمی دراین سازمان ، مدیر روابط سازمانی را به طور شفاهی برای کارکنان توضیح می دهد و این روابط را بر حسب نیاز تغییر می دهد . برنامه ریزی فرایندی است که به موجب آن شما آینده خود را دائماً می سازید « روجرفریتز»

ریشه واقعی مشکلات کشور



نائب رئيس مجلس:
ريشه مشكلات كشور مديريت دولتي است
خبرگزاري فارس: نائب رئيس مجلس شوراي اسلامي گفت: تمامي مشكلات كشور ريشه در مديريت دولتي و بزرگ شدن بدنه اجرايي كشور دارد كه اين امر با كاهش و گاهي فقدان نظارت روبرو است.

به گزارش خبرگزاري فارس از قزوين، سيد محمد حسن ابوترابي فرد پنجشنبه شب در مراسم تجليل از برگزيدگان و نخبگان علمي، پژوهشي، فرهنگي و ورزشي دانشگاه آزاد اسلامي قزوين اظهار داشت: نظام جمهوري اسلامي در عرصه تربيت نيروي انساني و گسترش آموزش عالي كشور دست به يك معجزه و كار استثنايي زده به طوري كه طي سه دهه انقلاب به جايگاه برجسته‌اي از دانش دنيا رسيده‌ايم. وي ادامه داد: در اين عرصه در كنار حركت آموزش عالي دولتي كه دو وزارتخانه علوم و تحقيقات و فناوري و وزارت بهداشت و درمان متصدي اصلي آن بودند بخش خصوصي با بستر سازي مناسبي كه ايجاد كرد، حضور يافت. نماينده مردم قزوين در مجلس شوراي اسلامي افزود: پرچم تلاش و حركت بخش خصوصي در عرصه آموزش عالي كشور در دست دانشگاه آزاد است و اين دانشگاه در سال 71 متولد شد و رشد، پويايي و حركت پرشتابي را در طول 15 تا 16 سال داشت و از نظر فضاي آموزشي، تعداد دانشجو و موفقيت در بخش‌هاي مختلف، نسبت به ديگر مراكز آموزش عالي در جايگاه خاصي قرار گرفت. وي اضافه كرد: اين مطلب بيانگر آن است كه اگر نظام جمهوري اسلامي كار را به دست مردم بسپارد و مديريت كشور مصمم بر محدود كردن حوزه فعاليت دولت در بخش‌هاي مختلف سياسي اجتماعي و غيره پيش رود، ما در كوتاه مدت با يك تحول بزرگ روبرو خواهيم شد. ابوترابي تأكيد كرد: هرچند حمايت و پشتيباني نهادهاي دولتي نقش كليدي در موفقيت دانشگاه آزاد داشت ولي ما براي اين دانشگاه رديفي در بودجه و يك نيروي انساني دولتي نديده‌ايم و در واقع دولت براي حركت اين دانشگاه برنامه‌اي ارائه نداده است. وي خاطر نشان ساخت: تمامي فعاليت‌هاي صورت گرفته در دانشگاه آزاد، توسط اساتيد و مسئولان اين نهاد غيردولتي بوده كه اين رشد و پويايي مسبب تغيير نگرش در يك نهاد دانشگاهي است كه اين معنا بايد در همه حوزه‌ها باشد. نائب رئيس مجلس شوراي اسلامي تصريح كرد: تمامي مشكلات كشور ريشه در مديريت دولتي و بزرگ شدن بدنه اجرايي كشور دارد كه اين امر با كاهش و گاهي فقدان نظارت روبرو است. وي توضيح داد: اگر به جاي انجام كار موازي در كنار نهادهايي كه امور آنها در دست مردم است بر رشد و شكوفايي اين نهادها نظارت شود و اگر وزارت علوم و وزارت بهداشت حمايت و بستر سازي اين مجموعه آموزشي را فراهم آورند در جايگاه بهتري قرار خواهيم گرفت. ابوترابي اعلام كرد: بايد با عزم و اراده جدي بر كوچك شدن دولت و سپردن كارهاي مردم به مردم تلاش كنيم و متأسفانه حتي دانشجويان و فارغ‌التحصيلان به جاي تكيه بر توانايي مديريتي خويش تمام نگاه خود را معطوف به دولت كرده‌اند در حالي كه اين فارغ‌التحصيلان و دانشجويان هستند كه بايد كارآفرين باشند. وي عنوان داشت: دولت بايد در كارآفريني به اين افراد كمك كرده و منابع مالي كلاني را كه در اختيار دارد پشتوانه صحيح علمي و حركت در اين مسير پرقدرت قرار دهد. نائب رئيس مجلس شوراي اسلامي خاطر نشان ساخت: اميدوارم به اين سو حركت كرده و شما دانشجويان و فارغ‌التحصيلان اين مشكل را حل كنيد و كارهايي كه شايسته انجام آن هستيد را انجام دهيد.

۱۳۸۷ آذر ۱۷, یکشنبه

مدیران دولتی متخلف اند!


در نشست سراسري مديران ديوان محاسبات كشور مطرح شد؛ 4500 پرونده تخلف براي 13 هزار و 500 مدير دولتي
گروه اقتصاد: دو روز پيش نشست سراسري مديران ديوان محاسبات كشور برگزار شد و در اين همايش نيز درست مثل بسياري از نشست‌هايي كه اين روزها برگزار مي‌شود برخي از مسوولا‌ن كشور با جديت وابستگي به نفت يا تكيه اقتصاد به بينش نفتي را زيانبار براي اقتصاد ايراني دانستند. البته پيش از اين نيز بارها كارشناسان و تحليلگران نسبت به شيوع بيماري نفتي در اقتصاد كشور هشدار داده بودند اما امروز مي‌توان گفت كه هنوز جريان نفت در اقتصاد ايران جايگاهي ويژه دارد.
در سه سال گذشته و بعد از روي كار آمدن دولت نهم گروهي از انديشمندان اقتصادي با ارزيابي برنامه‌هاي اقتصادي دولت، آينده اقتصاد ايران را در گرداب نفتي و نا‌خوشايند پيش‌بيني كردند. اين هشدار مي‌توانست برنامه‌ريزي اقتصادي را دگرگون كند اما كار به نحوي ادامه يافت كه اكنون بدون تعارف مي‌توان گفت كه در سه سال گذشته اقتصاد ايران بيش از هر زمان ديگري وابستگي به نفت را تجربه كرده است و حالا‌ با افت بهاي نفت و از دست رفتن درآمدهاي نفتي در آستانه مشكلي بزرگ ايستاده است. البته شايد اين اتفاق را بتوان مثبت ارزيابي كرد. سقوط بهاي نفت حداقل اين امكان را ايجاد مي‌كند كه برنامه‌ريزان دولتي بدون در نظر گرفتن درآمدهاي باد‌آورده ناشي از فروش طلا‌ي سياه به بازسازي اقتصادي بينديشند. رئيس كميسيون برنامه و بودجه مجلس از اين منظر در نشست مديران ديوان محاسبات مي‌گويد: <اگر نفت بشكه‌اي 500 دلا‌ر هم شود باز اين پول خرج خواهد شد يعني باز صرف واردات مي‌شود.> به نظر مي‌رسد بايد به اين نماينده مجلس حق داد چون در سه سال گذشته درست همزمان با رشد درآمدهاي نفتي به جاي آنكه توليد ارتقا يابد، واردات مصرفي در صدر فعاليت‌هاي اقتصادي كشور قرار گرفت. اين در حالي است كه تجربه‌هاي اقتصادي جهان نيز بارها به اثبات رسانده است كه اين رفتار اقتصادي (فاقد باور به توليد) گره‌هاي فقر و بي‌عدالتي را افزايش مي‌دهد. اين مساله را رئيس كميسيون برنامه و بودجه مجلس نيز تاييد مي‌كند. او مي‌گويد: <‌راه مبارزه با فقر، فساد و تبعيض سامان‌يافتن توليد است.>رضا عبداللهي گفت: براي رونق، رشد و اشتغال بايد حتما هم از بخش دولتي و هم نفت جدا شود و كار به بخش غيردولتي با پرچم‌داري بخش خصوصي واگذار شود. ‌ وي در نشست سراسري مديران ديوان محاسبات كشور يافتن راه صحيح و حركت كردن در مسير درست را موجب سرعت در رشد و توسعه كشور دانست و تصريح كرد: راه صحيح در اداره كشور اين است كه رشد توليد را با سه ويژگي سرعت بيشتر، كيفيت بهتر و هزينه كمتر سامان دهيم. مصرف و هزينه حتما بيشتر از توليد نخواهد بود. هيچ جامعه‌اي نمي‌تواند بيش از توليدش مصرف و بيش از درآمدش هزينه كند.نماينده مردم ماه‌نشان اضافه كرد: در زندگي مادي و معنوي بايد بتوانيم توليد را سامان دهيم. سرعت ما بايد از كشورهايي مانند امارات، عربستان و تركيه بيشتر باشد تا بتوانيم عقب‌ماندگي‌ها را جبران كنيم. هزينه‌ها بايد كاهش و كيفيت توليدات بايد ارتقا يابد والا‌ بازارهاي خارجي، كالا‌ي ايراني را نخواهند خريد.وي افزود: اگر بخواهيم راه درست را پيدا كنيم بايد فضاي دولتي شكل‌گرفته طي سال‌هاي پس از انقلا‌ب را به سمت بخش‌هاي عمومي، خصوصي و تعاوني تغيير جهت دهيم. تجربه ساير كشورها و حتي تجربه 30‌ساله پس از انقلا‌ب نشان داده است كيفيت، هزينه و سرعت در ساختار دولتي در پايين‌ترين سطح قرار دارد.اين عضو اصولگراي مجلس هشتم با بيان اينكه سند چشم‌انداز 20 ساله و قانون سياست‌هاي اجرايي اصل 44 قانون اساسي بر واگذاري امور به بخش خصوصي اصرار دارد، اظهار كرد: تا جايي كه بخش‌هاي غيردولتي نظير تعاوني و خصوصي ظرفيت دارند كارها بايد به آنها سپرده شود، البته اين‌ كار بايد با پرچم‌داري بخش خصوصي انجام شود. بايد به اين بخش ميدان بيشتري دهيم. در اين صورت سرعت افزايش، هزينه‌ها كاهش و كيفيت توليدات افزايش مي‌يابد كه هيچ شاخصي به اندازه <شاخص مالكيت> برانگيزه‌ها براي حضور در عرصه‌ها موثر نيست. عناصر رقابت با به رسميت شناخته‌شدن <اصل مالكيت> به ميدان مي‌آيند.رئيس كميسيون برنامه و بودجه با اشاره به اظهارات يكي از اقتصاد‌دانان خارجي، گفت: يكي از اقتصاد‌دانان مشهور بين‌المللي معتقد است هزينه‌ها بر 4 نوع است. هزينه از جيب فرد براي خود فرد، هزينه از جيب فرد براي ديگران، هزينه از جيب ديگران براي خود فرد و هزينه از جيب ديگران براي ديگران كه عملكرد دولت‌ها در هزينه‌ها از نوع چهارم است درصورتي كه بهترين نوع هزينه، هزينه از نوع اول است. ‌ عبداللهي اظهار كرد: در انشاي قانون سياست‌هاي اجرايي اصل 44 قانون اساسي تعاوني‌هاي سهامي نيز گنجانده شده است. با رعايت سه پارامتر سرعت، كيفيت و هزينه بهره‌وري نيز ارتقا مي‌يابد. ‌ وي با يادآوري جلسه‌اش با رئيس مجلس شوراي اسلا‌مي، گفت: در جلسه‌اي كه با حضور مشاوران و آقاي لا‌ريجاني داشتيم، گفتم نگران كاهش قيمت جهاني نفت نبايد بود چرا كه اگر نفت بشكه‌اي 500 دلا‌ر هم شود باز اين پول خرج خواهد شد يعني باز صرف واردات مي‌شود. خرج پول در اقتصاد كشور نيز تا يك اندازه‌اي براي اقتصاد كشور امكان‌پذير است، اگر از آن سطح بالا‌تر برود، اقتصاد با ركود شديد مواجه مي‌شود.نماينده مردم ماه‌نشان تاكيد كرد: بايد از نفت جدا شويم. كاهش قيمت نفت زمينه‌خوبي براي تحقق اين آرزو است. با فروش اثاث خانه و ثروت ملي نمي‌توان كشور را آباد كرد؛ از اين‌رو بايد سنت‌هاي الهي را به كار بريم.عبداللهي اتكا به نفت را براي اداره كشور تفكر باطلي دانست و اظهار كرد: مقام معظم رهبري همواره تاكيد داشته‌اند شيرهاي نفت بايد بسته شوند تا بتوانيم بر توليدات غيرنفتي اتكا كنيم. براساس محاسباتم اگر ميزان مصرف و صادرات نفت و گازمان 7 ميليون بشكه در نظر گرفته شود، به قيمت فعلي، درآمدي معادل 130 ميليارد‌دلا‌ر عايد كشور مي‌شود. اگر ميزان درآمد داخلي حاصل از فروش نفت و گاز 25 ميليارد دلا‌ر منظور شود با كسر اين عدد از 130 ميليارد‌دلا‌ر 105 ميليارد‌دلا‌ر باقي مي‌ماند. اگر اين فرض محال، مبنا قرار گيرد كه 15‌ميليارد دلا‌ر از 105 ميليارد دلا‌ر به بخش خصوصي وام داده مي‌شود حدود 90 ميليارد‌دلا‌ر در اختيار دولت باقي مي‌ماند.وي افزود: اگر 30 هزار ميليارد‌تومان از محل ماليات‌ها عايد دولت شود اين درآمد به اضافه 90‌هزار ميليارد تومان حاصل از نفت و گاز نشان مي‌دهد، كه 75 درصد منابع كشور از نفت و گاز، كه هيچ زحمتي براي آن نكشيده‌ايم، هزينه مي‌شود. ‌ نماينده مردم ماه‌نشان با تاكيد بر اينكه بايد راه درستي كه توليدات غيرنفتي اساس آن است در دستور قرار گيرد، متذكر شد: بايد با سعي، تلا‌ش و كار افزايش توليدات غيرنفتي را در دستور كار قرار دهيم. تركيه 135ميليارد دلا‌ر صادرات غيرنفتي را هدف‌گذاري كرده است ولي ايران در سال جاري تنها به 25 ميليارد دلا‌ر فكر مي‌كند. ‌ رئيس كميسيون برنامه و بودجه در بخش ديگري از سخنانش با تاكيد براينكه علا‌وه بر خصوصي‌سازي آزاد‌سازي قيمت‌ها بايد اتفاق بيفتد، افزود: قيمت‌هاي دولتي كه عمدتا قيمت‌هايي غيرواقعي و داده‌هاي غلط است منجر به خروجي غلط در اقتصاد كشور نيز مي‌شود. راه مبارزه با فقر، فساد و تبعيض سامان‌يافتن توليد است؛ هرجا كه <رشد> بود حتما رونق و توسعه نيز وجود دارد ولي هركجا رشد نبود رانت، فساد، فقر و تبعيض گسترش مي‌يابد.نماينده مردم ماه‌نشان در مجلس تاكيد كرد: بايد سعي كرد مديران دستگاه‌ها را به‌كارهاي انجام نشده هدايت كنيم. مديران به‌دليل كارهاي انجام شده مورد عتاب و خطاب قرار مي‌گيرند، در صورتي كه اين رويه بايد به كارهاي انجام نشده سوق يابد. اگر براي تحقق اين هدف ابتكارات مديريتي لا‌زم است، بايد كاري كرد كه اين اتفاق حتما بيفتد.عبداللهي ياد‌آور شد: مديران در شهرداري‌ها و دستگاه‌ها به دليل ترس از مافوق يا بي‌توجهي به وظايف، كار نمي‌كنند. بوروكراسي اداري و امروز و فردا كردن دستگاه‌ها، يكي از مصاديق دغدغه‌ها است. وقتي سرعت خرج پول از سرعت توليد كار و كالا‌ پيشي‌گرفت، تورم به‌وجود مي‌آيد. ‌ رئيس كميسيون برنامه و بودجه با بيان اينكه در ايران <حيف‌ها> بسيار بسيار بيشتر از <ميل‌هاست>، گفت: با اينكه در كشورمان حيف‌ها بسيار ‌بسيار بيشتر از ميل‌ها است ولي همه توجهات به سمت ميل‌هاست. برداشتم اين است كه 99/5 واحد به حيف‌ها و نيم‌واحد به ميل‌ها اختصاص دارد. اگر ريشه حيف‌ها با واگذاري امور به بخش خصوصي خشكانده شود، بخش قابل ملا‌حظه‌اي از ميل‌ها تعديل مي‌شود.وي در توصيه‌اي به رئيس و مديران استاني ديوان محاسبات كشور، گفت: برخي از بندهاي 40 گانه قانون بودجه 87 هنوز اجرايي نشده‌، از اين‌رو ديوان بايد به اين موضوع رسيدگي كند.4500 پرونده تخلفرئيس كل ديوان محاسبات كشور در همايش سراسري مديران ديوان محاسبات كشور تصريح كرد: ديوان با اطلا‌عات، ظرفيت قانوني و نيروهاي پخته و دلسوزي‌اي كه دارد مي‌تواند امر بهره‌وري را محقق كند و اين جزو وظايف ما است.دكتر رحماني فضلي در همايش سراسري مديران ديوان محاسبات كل كشور با بيان اينكه اموري هستند كه هنوز به صورت نهادينه و ساختاري پيگيري نشده‌اند و تنها به صورت موردي پيگيري مي‌شوند، افزود: يكي از اين موارد بحث نظارت است و ما در حال بررسي هستيم و بعد از انجام عمليات مالي كه در قالب كلي برخي را به صورت تفريغ بودجه و برخي را موردي عمل مي‌كنيم.وي خاطرنشان كرد: ورودي و خروجي آن انباشت پرونده است و اين شيوه متخلف درست كردن و تخلف‌زايي است كه نمونه آن اين است كه امروز ما 4500 پرونده با 13 هزار و 500 مدير داريم.وي با بيان اينكه نظارت مي‌تواند اين موضوع را به موقع انجام دهد و مي‌شود از مچ‌گير به مشاور تبديل شد، اظهار كرد: مي‌توان با نظارت در همان ابتدا تخلفات را رسيدگي و جلوگيري كرد و اگر تخلفي هم در پايان باشد اول حسابرس‌هاي ما بايد مجازات شوند، چرا كه آنها بايد در مرحله اول اين تخلفات را مي‌ديدند. ‌ وي بحث بهره‌وري را از اولويت‌هاي ديگر ديوان دانست و گفت: از آنجا كه اين كار زمان مي‌برد ابتدا بايد از بررسي‌ها خلا‌ص شويم و بعد به بهره‌وري برويم اما الا‌ن 90 درصد وقت نيروها در جمع‌آوري اطلا‌عات مربوط به تفريغ بودجه است كه مي‌توانيم آن را به 10 درصد برسانيم. ‌ رحماني فضلي تاكيد كرد: بهره‌وري در 4 مولفه قيمت تمام شده، كيفيت محصول، زمان انجام پرونده و كميت، مورد بررسي قرار مي‌گيرد كه لا‌زمه آن تجهيز منابع انساني و تخصص‌هاي مختلف و تغيير در تشكيلا‌ت ساختار است كه بايد فراهم شود. وي با اشاره به اينكه اگر اين موارد فراهم شود با سرعت بهره‌وري افزايش مي‌كند، گفت: در حال حاضر ما با فقر امكانات شديد مواجه هستيم، چرا كه در حوزه بهره‌وري عمده‌ترين موضوع ارتقاي راندمان كار است.وي در پايان و خطاب به رضا عبداللهي رئيس كميسيون برنامه و بودجه مجلس كه در اين جلسه حضور داشت ابراز اميدواري كرد اين دو گام اساسي در ديوان محقق شود و كميسيون برنامه و بودجه در مجلس نيز مثل هميشه يار و ياور دوستان ما در ديوان محاسبات كشور باشد.
منبع:اعتمادملی، شنبه16/10/87، صفحه10